Sitede Ara

Q Kodları Nedir? Nasıl Kullanılır?

Telsiz dünyasında ayrı bir yere sahip olan Q kodları özellikle denizciler açısından kolay bir iletişim sürecinin devam etmesini sağlar. İletişim sürecine büyük katkı sağlayan Q kodları hakkında merak ettiklerinizi öğrenmek için “Q Kodları Nedir? Nasıl Kullanılır?” adlı içeriğimizi inceleyebilirsiniz. Böylelikle Q kodları hakkında aklınıza takılan tüm sorulara cevap bulabilirsiniz. Hepinize keyifli okumalar dileriz.

Q Kodları Nedir? Ne İşe Yarar?

Q kodları ilk olarak telegraf işaretleri ve kısaltmaları kullanan denizcilerin iletişimi sürdürmesi için ortaya çıkan,  günümüzde ise genellikle elektronik iletişimde veya radyo yayıncılığında kullanılan, uluslararası telekomünikasyon dilinde standart kodlar ve kısaltmalar için tercih edilen bir sistemdir. 1909'da Uluslararası Telegraf Birliği'nin (ITU) konferansında ilk defa kullanılan bu sistemler, belirli mesajları veya komutları kısaltmaya ve iletmeye yardımcı olurken aynı zamanda da  acil durumlarda, radyo protokollerinde ve askeri iletişim gibi önemli alanlarda kesintisiz iletişimi sürdürmeyi hedefler

Q Kodları Nasıl Kullanılır?

Q kodlarının kullanımının zor olduğu  hakkında genel bir kanı oluşsa da, sanılanın aksine oldukça basit bir kullanımı mevcuttur. Kullanımı temel bir mantığa dayanan bu q kodları, etkili bir şekilde kullanıldığında iletişim açısından da oldukça kolaylık sağlamaktadır. İşte bahsi geçen q kodlarının kullanımı şu şekildedir;

  1. Kod Seçimi: İletişime başlamadan önce ilk olarak iletilmesi gereken mesaja uygun bir Q kodu seçilmelidir. Örneğin, konumunu ifade etmek için "QTH" kodu, bir mesajı alındığını onaylamak için "QSL" kodu gibi. Böylelikle iletilecek mesaj doğru ve amacına uygun bir şekilde iletilmiş olur. 
  1. Kod İletimi: İletilecek mesaja uygun olarak seçilmiş Q kodu, diğer operatöre iletilir. Mesajın diğer operatöre iletilmesi ise genellikle şu şekilde yapılmaktadır; "QTH Istanbul" veya "QSL, mesaj alındı."şeklindedir.
  1. Bekleme ve Yanıt: Mesaj iletildikten sonra, mesajın iletildiği diğer operatör, Q kodunu alır ve gereken yanıtı verir.  Örneğin yanıt verirken de "QTH" kodu verildiyse, diğer operatör kendi konumunu belirtir. Böylelikle çift taraflı bir iletişim gerçekleşir.
  1. Devam Edilen İletişim: Q kodları, iletişimi hızlandırmak ve standartlaştırmak için kullanıldığından, iletişim genellikle Q kodlarının kullanılmasının ardından devam eder. Her mesaj veya komut için gerekli Q kodu seçilir ve iletilir. Bu sayede de aktif ve akıcı bir iletişim devam eder.
  1. İletişimin Sonlandırılması: Yapılan iletişim sonlandırılacağı zamanda , genellikle "QRT" gibi bir sonlandırma kodu kullanılır. Bahsi geçen bu kod, diğer operatöre iletişimin sonlandırıldığını belirtir ve karşılıklı iletişim son bulur.

Q Kodları ve Anlamları

Q kodlarının kendi içinde belli anlamları mevcuttur. Bu anlamlar iletişimin akışına göre tercih edilmektedir. Bu nedenle kodun anlamını bilerek kullanmak oldukça önemlidir. Aksi halde yanlış kod kullanımından dolayı, iletişim amacına ulaşamaz ve başarısız bir iletişim meydana gelir. Bahsi geçen bu q kodlarının anlamları şu şekildedir;

Q KodlarıAnlamları
QTHTelsizcinin konumunu ifade eder
QSOİki telsizcinin birbirleriyle başarılı bir iletişim kurduklarını ifade eder
QSLTelsizcinin başka bir telsizcinin mesajını onayladığını belirtir
QRZTelsizcinin çağrı işareti hakkında bilgi talep ettiğini ifade eder
QRMTelsizcinin sinyaline giren gürültü veya diğer istenmeyen sinyalleri ifade eder
QRPTelsizcinin düşük güç seviyelerinde iletişim kurduğunu belirtir
QRTTelsizcinin iletişim yapmayı bıraktığını veya durduğunu ifade eder
QSYTelsizcinin başka bir frekansa geçtiğini ifade eder
QTH LocatorTelsizcinin konumunu belirleyen bir koordinat sistemi
QSL Kartıİletişim onayını belgeleyen bir kart
CQTelsizcinin bir ya da birden çok kişiye çağrı yapmak için kullandığı genel bir çağrıdır
WXTelsizcinin hava durumu hakkında bilgi istediğini belirtir
URTelsizcinin başka bir telsizciye hitap ediyor olduğunu ifade eder
BKTelsizcinin bir başka telsizcinin dikkatini çekmek istediğini ifade eder
BTtelsizcinin başka bir telsizcinin sözünü kesmek istediğini ifade eder
73“İyi şanslar”. Telsizciler arasında sık sık kullanılan bir vedalaşma ifadesi
88“Sevgi”. Telsizciler arasında sık sık kullanılan bir sevgi ifadesi

Q Kodları İle Haberleşme Örnekleri

+QRA İstasyonunun adı nedir?

–QRA İstasyonun adı ………. dır

+QRB İstasyonumdan ne kadar uzaktasınız?

–QRB İstasyonunuzdan ___ km uzaktayım.

+QRD Nereye gidip nereden geliyorsunuz?

–QRD ____ gidiyorum, ____ den geliyorum.

+QRG Tam olarak frekansımı söyler misiniz?

–QRG Tam olarak frekansınız _______ dır.

–QRH Frekansınız değişiyor

+QRH Evet değişiyor.

–QRH Frekansım değişiyor mu?

+QRH? Frekansım değişiyor mu?

–QRI Gönderme tonu nasıl? (RST deki T)

+QRI Gönderme tonu 1(iyi), 2(değişken), 3(kötü)

–QRK Sinyalimin yada istasyonumun anlaşılırlığı/okunabilirliği nasıl? (RST deki R)

+QRK Anlaşılır 1(kötü), 2(zayıf), 3(orta), 4(iyi), 5(çok iyi)

+QRL Meşgul müsünüz?

–QRL Meşgulüm.

–QRM Göndermeme başka sinyal karışıyor mu?

+QRM 1(yok), 2(hafif), 3(orta), 4(güçlü), 5(aşırı)

–QRN Statik gürültüden (atmosfer parazitlerinden) etkileniyor musun?
+QRN 1(yok), 2(hafif), 3(orta), 4(güçlü), 5(aşırı)

+QRO Güç arttırayım mı?
–QRO Evet, güç arttırın.

+QRP Güç azaltayım mı?
–QRP Evet, güç azaltın

+QRQ Gönderme hızını arttırayım mı?
–QRQ Evet, gönderme hızını arttırın

–QRS Gönderme hızını azaltayım mı?
+QRS Evet, gönderme hızını azaltın

+QRT Göndermeyi durdurayım mı?
–QRT Göndermeyi durdurun lütfen

+QRU Başka mesajınız var mı?
–QRU Başka mesajım yok

+QRV Hazır mısınız?
–QRV Hazırım

+QRW X istasyonuna x frekansından çağrı yaptığınızı bildireyim mi?
–QRW Evet, x istasyonuna x frekansından çağrı yaptığımı bildirin lütfen

+QRX Beni tekrar ne zaman çağıracaksınız?
–QRX Saat 00:00 (UTC) de frekansından çağıracağım

+QRY Kaçıncı sıradayım?
–QRY Sıranız ____ dır

–QRZ Beni kim arıyor?
+QRZ Sizi arayan ____

–QSA Sinyalimin kuvveti nedir?
+QSA S1 – S9

+QSB Sinyalimin gücünde dalgalanma var mı?
–QSB Evet dalgalanma var

–QSD Gönderdiğim mors kodları doğrumu, anlaşılıyor mu?
+QSD Kodlarınız yanlış, sinyaliniz bozuk.

+QSI Araya giremiyorum, x istasyonuna x KHz gönderisine giremediğimi iletin

+QSK Beni gönderme arasında duyabiliyor musunuz?
–QSK Evet duyabiliyorum araya girebilirsiniz

+QSL Mesaj alındı mı, onaylar mısınız?
–QSL Alındığını onaylıyorum

–QSN Beni ya da x işaretli istasyonu x frekansı üzerinden duyabildiniz mi?
+QSN Sizi ya da x işaretli istasyonu x frekansı üzerinden duydum

+QSO x istasyonu ile doğrudan ya da aracı ile haberleşebiliyor musunuz?
–QSO x istasyonu ile haberleşebiliyorum

+QSP X istasyonuna aktarır mısınız?
–QSP X istasyonuna aktarıyorum

+QSR Çağrı frekansında çağrımı tekrar edeyim mi?
–QSR Çağrınızı çağrı frekansında tekrarlayın, duyamadım

–QSS Hangi frekansını kullanacaksınız?

+QSS Çalışma frekansı x KHz (sadece frekansın son üç hanesi)

+QST Bütün istasyonlara genel çağrı

+QSU X frekansı üstünden gönderme yapayım mı ya da yanıt vereyim mi?
–QSU X frekansı üstünden devam edin ya da X frekansından devam edin


–QSV Kontrol veya ayar amacı ile devamlı V (…-)  harfi göndereyim mi?
+QSV Buradan, veya X frekansı üstünden devamlı V harfi gönderin

+QSW Bu frekans ya da x frekansı üstünden gönderme yapacak mısınız?
–QSW Bu frekans ya da x frekansı üstünden gönderme yapacağım

–QSX Beni x frekansı üstünden mi dinleyeceksin?
+QSX x frekansını dinliyorum


+QSY Gönderme frekansımı değiştireyim mi?
–QSY Göndermeyi x frekansına değiştirin


–QSZ Gönderdiğim kelime veya grubu tekrarlayayım mı?
+QSZ Evet tekrarlayın


–QTA Xxx numaralı mesajı iptal edeyim mi?
+QTA xxx numaralı mesajı iptal edin


+QTB Kelime sayım ile mutabık mısınız?
–QTB Mutabık değilim. Her kelime veya grubun ilk harfi veya rakamını tekrar edeceğim


–QTC Göndereceğiniz kaç mesaj var?
+QTC X mesajım var


–QTH Mevkiniz nedir?
+QTH Mevkim x (isim ya da enlem-boylam)

Q Kodlarının Sağladığı Avantajlar Nelerdir?

Q kodlarının sağladığı bir dizi avantaj bulunmaktadır. Bu avantajlar iletişimin daha sağlıklı ve düzenli bir şekilde ilerlemesine yardımcı olur. Bahsi geçen bu avantajlar şunlardır;

  • Hız ve Etkinlik: Q kodları genel manada, iletişimi hızlandırır ve daha etkin hale getirir. Böylelikle önceden tanımlanmış kısaltmalar ve kodlar, mesajları kısaltır ve iletişimi daha düzenli hale getirir.
  • Standartlaştırma: Q kodları özellikle  iletişimde standart bir dilin meydana gelmesine yardımcı olur. Böylelikle, iletişimdeki belirsizlikleri azaltır ve farklı operatörler arasında anlaşılabilirliği artırır.
  • Basitlik: İletişimde pratikliğin hız kazandığı günümüzde q kodları, mesajları kısaltır ve basitleştirir. Bu sayede karmaşık cümleleri veya uzun açıklamaları tek bir kısaltma ile ifade etmek, iletişimi daha anlaşılır hale getirir.
  • Uluslararası Kullanım: Q kodları genellikle uluslararası telekomünikasyon standartlarının bir parçasıdır. Bu nedenle de, farklı ülkelerdeki operatörler arasında iletişimi kolaylaştırır ve standart bir dil meydana getirir.
  • Doğruluk ve Güvenilirlik:  İletişimde güvenilirlik oldukça önemlidir. Bu noktada q kodları iletişimdeki belirsizlikleri azaltarak doğruluğu ve güvenilirliği artırır. Özellikle önceden tanımlanmış kodlar, iletişimdeki hataları ve yanlış anlamaları en aza indirir.
  • Acil Durum İletişimi: Q kodları, acil durumlarda hızlı ve etkili iletişimi sağlar. Özellikle telsiz operatörleri arasında acil durumlar veya kriz zamanlarında, Q kodları kullanılarak iletişim hızlandırılabilir ve koordinasyon sağlanabilir.

Q Kodlarının Kullanıldığı Alanları Nelerdir?

İletişimde oldukça önemli bir yere sahip olan q kodlarının pek çok kullanım alanı mevcuttur. Bu alanlar kesintisiz ve hızlı bir iletişim modelinin sağlanması gereken yerlerdir. Belirtilen bu alanlar şu şekildedir;

  1. Telsiz İletişimi: Q kodları, özellikle amatör telsizciler arasında yaygın olarak kullanılır. Telsiz operatörleri, iletişimi hızlandırmak ve standartlaştırmak için Q kodlarını sıkça kullanır.
  2. Denizcilik: Denizcilik endüstrisinde, gemi mürettebatı ve sahil istasyonları arasında iletişimde Q kodları yaygın olarak tercih edilir. Bu durum, gemiler arasındaki bilgi alışverişini hızlandırır ve koordinasyonu artırır.
  3. Havacılık: Q kodları, havacılıkta da kullanılan bir iletişim türüdür. Özellikle hava trafik kontrolörleri ve pilotlar arasında iletişim sırasında belirli mesajları kısaltmak ve hızlandırmak için tercih edilir.
  4. Acil Durum ve Kurtarma: Acil durum iletişiminde, Q kodları hızlı ve etkili iletişimi sağlamak için kullanılır. Kurtarma ekipleri, acil durum sahnelerinde Q kodlarını kullanarak koordinasyonu kolaylaştırabilir.
  5. Askeri İletişim: Askeri iletişimde, Q kodları belirli komutları veya mesajları hızlı bir şekilde iletmek için kullanılır. Askeri personel, operasyon sırasında Q kodlarını kullanarak iletişimi optimize eder.
  6. Emniyet ve Güvenlik: Polis, itfaiye ve diğer acil durum ekipleri arasında iletişimde Q kodları kullanılabilir. Bu, ekipler arasında hızlı ve etkili koordinasyonuna yardımcı olur.

Sizde Q kodları ile kesintisiz ve kaliteli bir iletişim gerçekleştirmek istiyorsanız, Denge Telekom’un telsiz standartlarına uygun kaliteli telsiz çeşitlerinden ihtiyacınız olanını tercih ederek, kaliteli bir iletişim süreci gerçekleştirebilirsiniz.

#BirlikteGeleceğeGüvenle